Forse schreden

Door: Mario Broekhuis

De aanpak van de Grand Duc -die naam houden we gemakshalve aan- vordert met forse schreden. Het rijtuig van Kasteel de Haar is gaandeweg steeds toonbaarder. Het gecraqueleerde lakleer is schoongemaakt, kale plekjes van de binnenbekleding zijn ingevuld en het onderstel heeft deels een nieuwe laklaag gekregen. Maar het elegante voertuig ligt nog uit elkaar.

Al in een eerder stadium had restaurateur Maria Stolk de afbladderende verf van de kast geconsolideerd, simpelweg vastgezet om verder afbladderen te voorkomen. Dat vastzetten gebeurt met het injecteren van een lijmstof en door het verwarmen van de oude lak, waardoor deze soepel en glad op zijn plaats terugvloeit. Aan de kleurverschillen in de verf ontdekte ze daarbij al eerdere restauraties, die blijkbaar niet konden voorkomen dat de aftakeling was ingezet. Voor het onderstel betekende die aftakeling dat alle onderdelen uit elkaar moesten en het nodig was om ze ten dele te schuren, plamuren en opnieuw te verven, in een matte verf om niet op te vallen bij de onderdelen in de oude verf. Inmiddels hebben Piet Stolk en een stagiaire die bij Stolk in de leer is als restaurateur, die delen weer in elkaar gezet. En daarbij is alles weer perfect uitgelijnd, want in de jaren in het depot waren de achter-veren naar binnen gekanteld, ‘dook’ het rijtuig naar voren en was de zogenaamde evenaar verbogen. Net zoals een auto waarvan de wielen uit balans zijn en niet uitgelijnd zijn, kon het rijtuig eenvoudig weg niet meer soepel lopen.
Een andere klus was om met een zachte borstel en een vriendelijk reinigingsmiddel het stof en vuil van ruim een eeuw van de lederen spatborden en het voorschild te wassen. Dat leer was ooit glanzend van de lak, maar diezelfde lak is in de tijd uitgedroogd en gaan barsten. Craquelé noemen we dat. Het is charmant om te zien. Maar tegelijkertijd zijn van het leer randjes afgebroken en is het stiksel deels vergaan. De Stolks hebben het met de spreekwoordelijke fluwelen handschoenen aan hersteld.

Verder heeft Piet Stolk houten frames gemaakt voor de ontbrekende kussens op bok en knechtenbank, is Jean-Louis Stolk bezig met de kaarslampen en heeft Maria Stolk de voorraad wattenstaafjes aangesproken om de oude vernis te verwijderen. Het zijn allemaal precisieklusjes waar vier vakmensen nu dagelijks mee bezig zijn.

 

De vier rijtuigen in dit project komen uit het beheer van Borg en Nationaal Rijtuigmuseum Nienoord en gaan over in langdurig bruikleen door Kasteel De Haar. Dit project is mede mogelijk gemaakt door VZW Pater David, Prins Bernhard Cultuurfonds, Stichting Bredius ,VSB Fonds, Stichting Bonhomme Tielens, Mondriaan Fonds en Stichting kasteel de Haar. De Stichting Hippomobiel Erfgoed begeleidt de uitvoering en verzorgt de communicatie.

Mario Broekhuis (51), afgestudeerd in de rentmeesterij, voelt zich helemaal thuis op een historische buitenplaats als De Haar. Hij weet bovendien alles van rijtuigen en kan daar heerlijk over vertellen. Vandaar dat Mario op deze pagina ons een maandelijkse update geeft van het verloop van de restauratie van vier rijtuigen voor De Haar. De vier rijtuigen in dit project komen uit het beheer van Borg en Nationaal Rijtuigmuseum Nienoord en gaan over in langdurig bruikleen door Kasteel de Haar. Dit project is mede mogelijk gemaakt VZW Pater Davids, Prins Bernhard Cultuurfonds, VSBfonds, de Stichting Bonhomme Tielens en Stichting Kasteel de Haar. De Stichting Hippomobiel Erfgoed begeleidt de uitvoering en verzorgt de communicatie.